Oni walczyli o Trzciankę

47 gwardyjska brygada pancerna

 

47-я гвардейская танковая Уманско-Померанская ордена Ленина Краснознаменная орденов Суворова, Кутузова и Богдана Хмельницкого бригада

Wchodziła w skład 9 korpusu pancernego 2 armii pancernej gwardii. Powstała na mocy rozkazu z 20 listopada 1944r. z przekształcenia 51 brygady pancernej. Tworzyło ją:

 - Dowództwo – 54 ludzi

- Kompania dowodzenia – 164 ludzi

- 1 batalion pancerny – 148 ludzi

- 2 batalion pancerny – 148 ludzi

- 3 batalion pancerny – 148 ludzi

- Zmotoryzowany batalion fizylierów – 507 ludzi

- Kompania przeciwlotniczych ckm– 123 ludzi

- Kompania techniczna – 123 ludzi

- Pluton medyczny 14 ludzi

Za zasługi w walce z Niemcami Brygada została wyróżniona przyznaniem nazwy Humańska [marzec 1944] i Pomorska [kwiecień 1945] oraz odznacona orderami Lenina, Czerwonego Sztandaru, Suworowa (2 klasy), Kutuzowa (2 klasy) oraz Bohdana Chmielnickiego (2 klasy).

 Dowódca: płk. Nikołaj Kopyłow. Ur. 1910, zm. 1965, z wykształcenia mechanik, w szeregach Armii Czerwonej od 1927r. W roku 1941 ukończył akademię od listopada 1944r. do końca wojny dowódcz 47 gwardyjskiej brygady pancernej. Za zasługi wojenne otrzymał tytuł Bohatera Związku Radzieckiego oraz został odznaczony orderami: Lenina [dwukrotnie], Czerwonego Sztandaru [czterokrotnie], oderem Suworowa 2 klasy, Oderem Wojny Ojczyźnianej 1 i 2 klasy, 3 oderami Czerwonej Gwiazdy i wieloma innymi.

---

 50 gwardyjska brygada pancerna

 50-я гвардейская танковая Уманско-Померанская ордена Ленина Краснознаменная орденов Суворова, Кутузова и Богдана Хмельницкого бригада

 Wchodziła w skład 9 korpusu pancernego 2 armii pancernej gwardii. Powstała na mocy rozkazu z 20 listopada 1944r. z przekształcenia 50 brygady pancernej. Tworzyło ją:

- Dowództwo – 54 ludzi

- Kompania dowodzenia – 164 ludzi

- 1 batalion pancerny – 148 ludzi

- 2 batalion pancerny – 148 ludzi

- 3 batalion pancerny – 148 ludzi

- Zmotoryzowany batalion fizylierów – 507 ludzi

- Kompania przeciwlotniczych ckm– 123 ludzi

- Kompania techniczna – 123 ludzi

- Pluton medyczny 14 ludzi

Za zasługi w walce z Niemcami Brygada została wyróżniona przyznaniem nazwy Humańska [marzec 1944] i Pomorska [kwiecień1945] oraz odznaczona orderami Lenina, Czerwonego Sztandaru, Suworowa (2 klasy), Kutuzowa (2 klasy) oraz Bohdana Chmielnickiego (2 klasy).

 Dowódca: płk. Josif Czeriapkin, ur. 1905, zm. 1995. W szeregach Armii Czerwonej od 1925r. W 1929r. uczestniczył w konflikcie radziecko-chińskim o Kolej Wchodniochińską. Dziesięć lat później brał udział w zajmowaniu przez Armię Czerwoną polskich Kresów Wschodnich. W wojnie z Niemcami uczestniczył od czerwca 1941r. Odznaczył się szczególnie w walkach na przedpolach Warszawy w styczniu 1945. Dowódcą 50 gwardyjskiej brygady pancernej był od 16 stycznia do 15 lutego 1945r. Tylko pomiędzy 16 a 25 stycznia 1945r. dowodzone przez niego oddziały zniszczyły 3 bataliony piechoty wroga (około 2000 ludzi). Za zasługi wojenne w kwietniu 1945 r. otrzymał tytuł bohatera Związku Radzieckiego oraz został odznaczony orderem Lenina (dwukrotnie), orderem Czerwonego Sztandaru (trzykrotnie), orderem wojny Ojczyźnianej (1 i 2 klasy) i orderem Czerwonej Gwiazdy. 

 

---

33 gwardyjska brygada strzelców zmotoryzowanych

  

33-я гвардейская мотострелковая Уманско-Берлинская Краснознаменная, орденов Суворова, Кутузова, Богдана Хмельницкого бригада

 

Wchodziała w skład 9 gwardyjskkiego korpusu pancernego 2 armii pancernej gwardii. Została utworzona w grudniu 1942r. jako 57 brygada strzelców zmotoryzowanych. W końcu tego roku została włączona w skłąd 3 korpusu pancernego, w listopadzie 1944r. przemianowanego na 9 gwardyjski koprpus pancerny. Tworzyło ją:

- Dowództwo

- Kompania dowodzenia

 - Oddział Smiersz

- I batalion strzelców zmotoryzowanych (dowódca starszy lejtnant gwardii Iwan Daniłowicz Romaszkin)

- II batalion strzelców zmotoryzowanych (dowódca: major Szułajew)

- III batalion strzelców zmotoryzowanych (dowódca: major gwardii Anatolij Piotrowicz Gołowczenko)

- Samodzielny batalion moździerzy

- Samodzielny dywizjon artylerii lekkiej

- Kompania przeciwlotniczych ckm

- Samodzielna kompania rusznic przeciwpancernych

- Samodzielna kompania inżynieryjno-minerska

- Samodzielna kompania zwiadu

- Samodzielna kompania fizylierów

- Kompania techniczna

- Kompania samochodowa (zaopatrzenia)

Ogółem brygada liczyła ponad 3000 żołnierzy, 14 transporterów opancerzonych amerykańskiej produkcji, 7 samochodów pancernych, 12 dział przeciwpancernych 57 mm, 12 dział 76 mm, 30 moździerzy

82 mm, 6 moździerzy 120 mm, 91 rusznic przeciwpancernych, 16 wkm DSzK 12,7 mm, 172 ckm i rkm, 5 motocykli i 205 samochodów. Jednak w czasie walk na Pomorzu, jej stan skurczył się tak, że według danych z 11 lutego liczyła zaledwie 480 żołnierzy.

Dowódca: płk. Paweł Szamardin, ur. 1907, zm. 1976. Do armii wstąpił w 1929r. Początkowo służył w 1 Dywizji Specjalnego Przeznaczenia Strzelców Zmtoryzowanych NKWD im Dzierżyńskiego. W 1942r. ukończył przyspieszony kurs na Akdemii im. Frunzego. Od 1942r. dowódca 33 [57[ brygady. Dowodzone przez niego oddziały zasłużyły się szczególnie w walkach na Kujawach, kiedy to zniszczyli ok. 1500 żołnierzy niemieckiej piechoty, samolot, kilka czołgów, miotaczy min, transporterów opancerzonych i wiele innego sprzętu. Za zasługi w kwietniu 1945r. otrzymał tytuł bohatera Związku Radzieckiego oraz został odznaczony orderami: Lenina, Czerwonego Sztandaru (dwukrotnie), Wojny Ojczyźnianej (2 stopnia), oraz dwukrotnie orderem Czerwonej Gwiazdy.

 

---

386 pułk artylerii samobieżnej

 

386-й гвардейский самоходно-артиллерийский Люблинский орденов Кутузова и Александра Невского полк

Wchodział w skład 9 korpusu pancernego 2 armii pancernej gwardii. Powstał na mocy rozkazu z 1 grudnia 1944r. z przekształcenia 1219 pułku artylerii zamobieżnej. Tworzyło go:

- dowództwo

- sztab pułku i pluton dowodzenia

- 1 bateria (5 dział samobieżnych SU-76)

- 2 bateria (5 dział samobieżnych SU-76)

- 3 bateria (5 dział samobieżnych SU-76)

- 4 bateria (5 dział samobieżnych SU-76)

- pluton amunicyjny

- pluton remontowy

- pluton transportowy

- pułkowy punkt medyczny

- oddział gospodarczy

Za zasługi w walce z Niemcami pułk został wyróżniony nazwą „Lubelski” oraz orderami Aleksandra Newskiego i Kutuzowa (3 klasy).

Dowódca: mjr. Borys Koczkarenko. Odznaczył się i był imiennie wymienieny w rozkazach Naczelnego Dwództwa w związku z walkami o Brześć Kujawski, Inowrocław i Bydgoszcz i Poczdam.

---

 17 gwardyjski samodzielny batalion motocyklowy

 

 17-й отдельный гвардейский мотоциклетный Померанский Краснознаменный батальон

Wchodział w skład 9 gwardyjskkiego korpusu pancernego 2 armii pancernej gwardii. Został utworzony w listopadzie 1944r. na w wyniku reorganizacji 74 samodzielnego natalionu motocyklowego.

Dowódca: mjr Wasilij Ławrieniuk

  

 

 

Lista 16, spośród 56, znanych z imienia i nazwiska czerwonoarmistów pochowanych w trzcianeckim mauzoleum (na podstawie spisów z akt Powiatowej Rady Narodowej w Trzciance):

major	Androsiuk	Józef	Iw.	1906	1945
st. lejtnat	Michajlec	Michał	Gregor	1909	1945
m. lejtnat	Czernokon	I.a			25.02.1945
st. szeregowiec	Naimowicz	Semion	Iw.	1909	1945
sierżant	Rassułow	M.		1913	1945
lejtnant	Szumiłow	Petr	Petrowicz	1921	1945
lejtnat	Igorow	Nikołaj	Alekiejewicz	1907	27.01. 1945
sierżant	Pristażniuk	Aleksander	Jakowlewicz	1925	27.01.1945	ur. Brasławka, obw. czkałowski;    47 gwardyjska brygada pancerna, działonowy T-34
st. sierżant	Andrejew	Siergiej	Mitrofanowicz	1918	27.01.1945	ur. Wilkowskoje, obw. stalingradzki; 47 gwardyjska brygada pancerna, mechanik-kierowca T-34
sierżant	Fofanow	Jakow	Nikołajewicz	1906	26.01.1945	ur. Glinki, obwód kaliniński;     47 gwardyjska brygada pancerna, mechanik-kierowca T-34
sierżant	Spirydonow	Iwan	Artemowicz	1926	27.01.1945	ur. Duziricha, obw. swierdłowski; 47 gwardyjska brygada pancerna, działonowy
st. sierżant	Frołow	Aleksiej	Nikiforowicz	1925	27.01.1945	ur. Romanki, obw. kaliniński; 47 gwardyjska brygada pancerna, mechanik-kierowca T-34
sierżant	Baszkinow	Grigorij	Jakowlewicz	1926	27.01.1945	ur. Pimienowski, obw. kurgański;     47 gwardyjska brygada pancerna, radiotelegrafista T-34
m. sierżant	Czerkaszyn	Iwan	Filipowicz	1912	27.01.1945	ur. Krukowo, obw. kurski;  47 gwardyjska brygada pancerna, działonowy T-34
starszyna	Siemoczkin	Iwan	Fedorowicz	1905	27.01.1945	ur. Grański, obw. tulski;   47 gwardyjska brygada pancerna, mechanik-kierowca T-34
sierżant	Andriuchin	Wiktor	Aleksandrowicz	1914	27.01.1945	ur. Saratow; 47 gwardyjska brygada pancerna, radiotelegrafista T-34

Lista żołnierzy radzieckich poległych w Trzciance i okolicach w bazie danych strony Pomorze.1945.com (w oknie "Miejsce śmierci" wyszukiwarki należy wybrać z listy Trzcianka lub Trzcianka, rejon).

 

Post scriptum

po publikacji wiersza Grzegorza Przybyszewskiego "w środku paskudnej zimy..."

na forum trzcianka.info

 

W środku paskudnej zimy gdzieś tak w okolicach 27 stycznia W środku paskudnej zimy, W ponurym pejzażu styczniowym Dziwna rzecz się zdarzyła W Trzciance na Placu Pocztowym. Ciemno było i mroźno I trochę po północy, I sypał wiatr szarym śniegiem Tamtej styczniowej nocy. I dzwon się nagle rozdzwonił Na czubku kościelnej wieży I śpiących w mauzoleum Radzieckich zbudził żołnierzy. Wstali, przetarli oczy, Strzepnęli zbutwiałe mundury, Sprawdzili palcem wszystkie Poprzestrzelane dziury, Stanęli i patrzą wkoło I żaden z nich nie wierzy, Bo chociaż ciemno i zimno Chociaż zadyma i śnieży, To całkiem tu przyjemnie, A pewnie piękniej w lecie, Gdy ciepło jest i słonko, Ptaszki, na skwerach kwiecie. Oj warto było ginąć I bić się za Stalina, Gdy teraz taka piękna Sowietskaja rodina! Wielu musiało zginąć, Wybranych jest niewielu, Oj każdy chciałby spocząć W tak cudnym mauzoleum! Stali jakiś czas jeszcze, Śnili i wspominali, I może było im smutno, Że tamten czołg zabrali? Aż zastał ich wczesny ranek, Gdy stali wciąż zamyśleni, Prześwietlił ich mgliste kształty I wrócił do świata cieni.

Oto Ich twarze: Dowódcy:  N. Kopyłow, dowódca 47 gwardyjskiej brygady pancernej   J. Czeriapkin, dowódca 50 gwardyjskiej brygady pancernej  P. Szamardin, dowódca 33 gwardyjskiej brygady strzelców zmotoryzowanych Żołnierze: Żołnierze 47 gwardyjskiej brygady pancernej, lato [1944?]  źródło: http://imf.forum24.ru/ Żołnierze 47 gwardyjskiej brygady pancernej i oddział piechoty, styczeń 1945r. źródło: http://imf.forum24.ru/ Żołnierze 47 gwardyjskiej brygady pancernej, kwiecień 1945 r. źródło: http://imf.forum24.ru/ Willis ze znakiem taktycznym 47 gwardyjskiej brygady pancernej w Berlinie, maj 1945r. źródło: http://imf.forum24.ru/ Żołnierze 50 gwardyjskiej brygady pancernej, marzec 1945r. źródło: http://imf.forum24.ru/ Pogrzeb żołnierzy niustalonego pododdziału 9 gwardyjskiego korpusu pancernego, w skład którego wchodziły wszystkie jednostki walczące w Trzciance. źródło: http://imf.forum24.ru/